👉🏼 Lees ook: Welke studie past het best bij mij?
“Dus… je hebt vwo gedaan… en dan ga je toch naar het hbo?”
Misschien heb je die vraag wel eens gehoord. Of is die vraag aan jóu gesteld. Niet bepaald een hartelijke binnenkomer, toch? Alsof je een afslag gemist hebt, omdat je na het vwo niet naar de universiteit gaat, maar voor het hbo kiest.
Het gaat erom wat bij jou past en niet wat “logisch” zou moeten zijn. Wat bij de een past, werkt misschien totaal niet voor de ander. Iedereen leert anders, heeft andere voorkeuren en kwaliteiten. In deze blog laten we je zien wat die verschillen zijn, zodat jij weet wat echt bij jóu past.
Hoe leer jij het liefst?
Oké. Het een is dus niet beter dan het ander. Maar, wat is dan wél het verschil tussen mbo, hbo en de universiteit? Het hangt vooral af van hoe jij leert. En wat je interessant vindt.
Stel: je bent geïnteresseerd in de ouderenzorg.
- Wil je echt contact met de mensen, onder de mensen zijn, ze verzorgen, een wandeling maken of seniorengym geven? Dan is een mbo-opleiding iets voor jou.
- Werk je liever aan een zorgplan of stuur je graag een team aan? Dan past het hbo misschien beter.
- Ben je benieuwd waarom beleid wel of niet werkt en wil je daar onderzoek naar doen? Dan zit je goed op de universiteit.
Hetzelfde zie je in bijvoorbeeld communicatie of techniek. Op het mbo leer je vooral door te doen. Op het hbo pas je kennis toe in de praktijk. En op de universiteit duik je dieper in de theorie en stel je de waarom-vraag. Dat laatste kunnen kleine kinderen trouwens ook al verrassend goed. De een noemt het filosofisch, de ander vermoeiend, maar nieuwsgierig ben je dan in ieder geval wel!
Kort samengevat: op de universiteit leer je denken, op het mbo doen, en op het hbo combineer je die twee.
Geen van de drie is “de beste keuze”. Het gaat erom wat bij jou past en wat jij later met je studie wil doen.
Stage lopen, hoe werkt dat eigenlijk?
Een belangrijk verschil tussen de niveaus is hoeveel ruimte er is om stage te lopen. Op het mbo en hbo is praktijkervaring vaak een vast onderdeel van je studie. Je draait mee op de werkvloer, leert hoe het er écht aan toegaat en ontdekt wat je wel – en vooral ook niet – leuk vindt in een baan.
💡 Je komt bovendien al in contact met mogelijke werkgevers. Win win!
Op de universiteit ligt dat anders. Daar ligt de nadruk op theorie en onderzoek. Stage lopen is vaak geen verplicht onderdeel van je studieprogramma. Wil je toch praktijkervaring opdoen? Wees je er dan van bewust dat je daar meestal zelf actief naar op zoek moet. Vaak via een extra vak, een bijbaan of stage in je vrije tijd. Ook na je studie is een traineeship of startersfunctie een logische volgende stap om alsnog werkervaring op te doen.
Kortom: op het mbo en hbo is stage geïntegreerd in de opleiding, op de universiteit is dat minder vanzelfsprekend. Niet beter of slechter. Gewoon anders.
Opdrachten of examens?
De manier van leren verschilt per niveau en dat zie je terug in hoe je wordt getoetst. Op de universiteit werk je veel met theorie en abstracte concepten. Je krijgt hoorcolleges, leest wetenschappelijke literatuur en maakt vooral tentamens en papers.
Op het hbo combineer je theorie met praktijk. Je werkt bijvoorbeeld in projectgroepen aan echte vraagstukken, zoals het opzetten van een campagne of het schrijven van een beleidsadvies. Daarbij horen ook praktijkgerichte toetsen of portfolio-opdrachten.
En het mbo? Daar ligt de nadruk op leren door te doen. Je ontwikkelt vooral praktische vaardigheden, waarbij je op verschillende manieren wordt beoordeeld: je maakt praktijkopdrachten, werkt aan projecten en legt examens af.
Ieder niveau heeft zo z'n eigen mix van theorie, praktijk en toetsvormen, en die sluit aan bij hoe er op dat niveau geleerd wordt.
Hoeveel vrijheid heb je?
Hoe praktijkgerichter het onderwijs, hoe meer structuur je vaak krijgt aangereikt. Sommigen vinden dat fijn. Anderen bepalen dat toch liever zelf.
Op het mbo heb je meestal een duidelijk ritme: vaste lestijden, verplichte aanwezigheid en veel persoonlijke begeleiding. De docenten kennen je vaak bij naam en merken het ook als je er een dag niet bent.
Op het hbo heb je al wat meer vrijheid. Niet alle lessen zijn verplicht, en je plant meer zelf. Hoeveel structuur je krijgt, verschilt sterk per onderwijsinstelling. In de Keuzegids of op Studiekeuze123 kan je terugvinden hoe opleidingen op verschillende hogescholen scoren op zaken als begeleiding en contacttijd. Wees gerust, meestal zijn er nog genoeg deadlines, groepsopdrachten en contactmomenten om je op koers te houden.
Op de universiteit heb je die sturing veel minder. Je hebt maar een paar contacturen per week, de hoorcolleges zijn vaak vrijblijvend en de docenten kennen je meestal niet persoonlijk. Klinkt als vrijheid. Dat is ook zeker zo. Maar je staat er wel echt zelf voor. Je moet je eigen planning maken, op tijd beginnen met leren en zélf aan de bel trekken als je vastloopt. We willen je niet bang maken, maar wees je bewust van veel verantwoordelijkheid.
Wat past bij jou?
Misschien weet jij het al en heb jij je keuze al gemaakt. Jij bent zelfstandig, houdt van boeken en plannen, de universiteit, dat wordt ‘m! Of je denk juist: ik wil doen, samenwerken, iets maken. Dan zit jij veel beter op je plek op het hbo of mbo.
Maar ook als je het nog niet weet, ben je helemaal oké. Kiezen is zoeken. En soms heb je daar gewoon wat meer tijd voor nodig, bijvoorbeeld met een tussenjaar. Onderweg leer je vaak meer over jezelf dan uit een studiegids.
Wat je ook kiest: elk niveau heeft waarde. Of je nu stage loopt als automonteur, een bedrijfsadvies schrijft of een ingewikkeld model uitpluist, het begint allemaal met ontdekken wat bij jou past.
Twijfel je nog?
Geen probleem. Snappen we. Plan meeloopdagen op verschillende niveaus. Praat met mensen die de opleiding doen. Spar met je ouders en vrienden. Of klets met een van onze student-docenten. Sommigen hebben zelf verschillende niveaus doorlopen. Ze denken graag met je mee.
👀 Ook wel eens gedacht: mbo is praktisch, hbo is de middenweg en universiteit is voor de echte denkers? In onze volgende blog nemen we die vooroordelen eens goed onder de loep. Welke kloppen en welke zijn echt toe aan een update?